Portal w trakcie przebudowywania.
Niektóre funkcje są tymczasowo wyłączone, inne mogą nie działać poprawnie.

Edmund Marcin Matejko

Zdjęcie powstańca styczniowego Edmund Marcin Matejko
portret Wacława Wilczka wg pozy Edmunda Matejki Na chrzcie otrzymał imiona Edmund Marcin[4], jednak używał często imienia Zygmunt[2][3]. Pod takim wziął ślub i został pochowany.
Ur. 12.11.1829 Kraków, zm. 2.7.1907 Kraków[3]. Syn Franciszka Ksawerego i Karoliny Rossberg[4]. Brat m.in. Jana.

Ukończył gimnazjum św. Anny w Krakowie. Studiów na UJ nie podjął (błąd w literaturze). Legionista 1848/9 na Węgrzech pod dowództwem, Leopolda Goszczyńskiego. Pod śmierci brata Zygmunta dalej brał udział w bitwach pod wodzą gen. Bema - pod Nagy-Bania, Zibo i Banffy-Hunyad, awansując do stopnia porucznika. Schwytany przez Austriaków w drodze powrotnej wysłany do kompanii karnych w Komornie, uciekł z transportu i przedostał się do ks. poznańskiego.[5] Tam działał jako elew gospodarczy w dobrach Turwi Dezyderego Chłapowskiego. Przeżył tam jako ostatni pozostający dramatyczną epidemię cholery[8], ale wyśledzony przez władze pruskie musiał emigrować.[5] Studiował w szkole w Mont-Parnasse i 1862 ukończył szkołę agronomiczną w Grignon.[2][5][12] Jednocześnie zarządzał majątkami w płockim hr. Wawrzyńca Engestroma (pozostając pod imieniem swojego zmarłego brata i w 1860 uzyskując tytuł członka czynnego Warszawskiego Towarzystwa Rolniczego) i następnie na Wołyniu (w dobrach Edmunda Łozińskiego, który w obronie honoru Matejki wyzwał na pojedynek Jana Głębockiego z Łaszek[11]).

W czasie Powstania Styczniowego walczył w randze kapitana[2] w krakowskim i lubelskim, w oddziałach Czechowskiego i Englerta, mając pod swoją komendą m.in. Tadeusz Romanowicza. Odznaczył się w potyczki pod Suszkami przy rozbieraniu mostu na rzece Tanwi pośród gradu kul i kartaczy. W krakowskim walczył w oddziale Józefa Miniewskiego i pod Krzykawką w oddziale Francesco Nullo, którego śmierć widział. Po rozbiciu oddziału dostał się do więzienia austriackiego na Wawelu, gdzie przebywał z Sewerem Maciejowskim.[5]

Grób Riegerów i Matejków Po powstaniu wykładowca Szkoły Rolniczej w Czernichowie.[1][5] Ożeniwszy się 31.10.1865 z Klarą Witaszewską (zapisany pod imieniem Zygmunt Hilary), c. Karola i Ludwiki Rieger, gospodarował w Rabie Niżnej i Bieńczycach (gdzie spędził 24 lata, założył czytelnię[10] i 1887 przeżył groźny pożar[9]). W latach 70-tych pozował bratu do postaci "Wacława Wilczka broniącego kościoła w Trzebowie" (Błędem[Wiki] jest natomiast informacja, że został sportretowany jako Jan Żiżka w obrazie "Bitwa pod Grunwaldem" - do którego to obrazu pozował inny powstaniec Włodzimierz Cielecki). Po tym okresie przeniósł się do Krakowa gdzie pracował jako skromny urzędnik magistratu[15] i tam zakończył życie przy ul. Ogrodowej 3[22]. Pogrzeb odbył się 4 lipca przy udziale weteranów Powstania.[16]

"Staruszek siwy, o wybitnie polskich rysach, dźwięcznym głosie i słodkiem usposobieniu, należał do szczególnych typów Krakowa. Ostatniemi czasy podupadł bardzo na zdrowiu, rozwinęła się choroba serca, mimo to zajmowało go wszystko. Kazał sobie czytywać dzienniki, pragnął przejrzeć przyszłość i doczekać się czego lepszego. Był to pracownik cichy, patryota gorący".
Pochowany w Krakowie na Rakowicach w grobie Riegerów..[3]
Źródło
Opracowanie GP
Nadawca
Uwagi
*UWAGA: Edmund nie miał dwóch żon (jak chce PSB i portal Wielcy.pl. Błąd wyniknął z tego iż Ludwika Rieger (teściowa Edmunda) miała dwóch mężów: Antoniego Steinkellera i Karola Witaszewskiego z Makowa. Z pierwszego małżeństwa miała tylko jedno dziecko: Antoniego, zaś żona Edmunda była dzieckiem z małżeństwa drugiego. Ludwika Steinkeller i nie miała ślubu w par. św. Krzyża w Krakowie z Zygmuntem Matejko lecz w 1857 w WNMP z Zygmuntem Riegerem. Zygmunt (czyli Edmund) Matejko, kawaler w 1865 ożenił się z panną: Klarą Witaszewską, która przeżyła swojego męża o dwa lata [przyp. GP]

Bibliografia:
[1] Spis osób pochowanych na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie
[2] epitafium: Kraków, kościół Karmelitów na Piasku
[3] Grób na cmentarzu Rakowickim w Krakowie
[4] Księga chrztów par. Kraków św. Krzyż 1829
[5] Tygodnik Illustrowany 16.11.1907
[6] Księga małżeństw par. Kraków WNMP 1865
[7] Księga zgonów par. św. Szczepan 1907
[8] Górnoślązak 25.7.1907
[9] Kurjer Krakowski 31.5.1887
[10] Nowa Reforma 6.5.1883
[11] Łoziński Edmund, Sprawy honorowe p. Tomisława Rozwadowskiego posła na Sejm krajowy i do Rady Państwa w Wiedniu, 1893
[12] Kurjer Warszawski 18.10.1862
[13] Z listów Jana Matejki 1856-1863, w: Przegląd Polski 6.12.1894
[14] Gorzkowski Marian, Jan Matejko : epoka lat dalszych, do końca życia artysty, z dziennika prowadzonego w ciągu lat siedemnastu, Kraków 1898
[15] Kurjer Warszawski 16.7.1907
[16] Czas 16.7.1907
[17] Czas 3.7.1907
[18] Wiki (liczne błędy)
[19] PSB, hasło Zygmunt Matejko (błędy)
[20] Wielka Genealogia Minakowskiego (błędy)
[21] Gorzkowski Marian, Jan Matejko. Epoka od r. 1861 do końca życia artysty z dziennika prowadzonego w ciągu lat siedemnastu. (oprac. Kazimierz Nowacki i Ignacy Trybowski), Kraków 1993 (błędy)
[22] Księga zmarłych Chrześcijan miejscowych i obcych, Kraków 1907
[23] Dziennik Poznański 21.7.1907
METRYCZKA REKORDU
Id
77612
Imię
Edmund Marcin
Nazwisko
Matejko
Zdjęcie
Artykuł
brak
Nadawca
Źródło
Opracowanie GP
Link do tego rekordu
Link wewnętrzny GP (BBCode)
Cytowanie naukowe